گاهی اوقات پیش می آید که ما به دلایل متعددی یک یا چند دندان خود را از دست می دهیم و جای خالی آن دندان در دهان بسیار نا خوشایند جلوه می دهد. ایمپلنت دندان با هدف کاشت دندان در فک و پر کردن جای خالی دندان از دست رفته ، به کمک انسان ها آمده و خوشبختانه این روش درمانی جدید آنقدر طبیعی و زیباست که با دندان طبیعی خود فرد هیچ فرقی ندارد. و چه بسا که بهتر هم می باشد. البته رسیدن به نتیجه مطلوب و برخورداری از یک ایمپلنت دندان تمیز و زیبا مستلزم مشاوره و درمان نزد یک دندان پزشک متخصص و با تجربه همچون (دکتر مهدی کلانتری دندانپزشک زیبایی – ایمپلنتولوژیست ) می باشد. ایشان با تدبیر و مهارت بالا شما را در این راه رهنمود خواهند کرد، و زیبایی و سلامت دندان ها را به شما هدیه خواهند داد.
ایمپلنت ثابت دندانی
ایمپلنت ثابت دندانی درون استخوان فک کاشته می شود و یک پایه مستحکم برای دندان های مصنوعی می باشند. ولی قبل از هر کاری دندان پزشک شرایط دهان ، لثه و فک شما را بررسی می کند و سوابق سلامت شما را مورد مطالعه قرار می دهد تا مطمئن شود شما شرایط برای انجام ایمپلنت دندان را داشته باشید. بعد از آن نوبت بررسی شرایط استحکام لثه و استخوان فک شماست که آیا لثه و فک شما قادر به جذب و تحمل ایمپلنت کاشته شده را دارد تا خیر؟. معمولا افراد سن بالا مشکلاتی چون تحلیل لثه و یا ضعیف بودن استخوان فک دارند که در این صورت قبل از ایمپلنت دندان باید تدابیر لازم انجام شود.
دلایل نیاز به ایمپلنت دندان
- تحلیل رفتن لثه های بی دندان در مرور زمان
- مشکل در جویدن غذا و ایجاد ناراحتی در ناحیه لثه در هنگام خوردن غذا
- ناراحتی از جای خالی دندان در دهان در هنگام صحبت با دیگران و جلوگیری از لبخند زیبا
- داشتن دندان های زیبا و سلامت در دهان باعث بالا رفتن اعتماد به نفس می شود
- فشار نا متوازن بر روی دیگر دندان ها به هنگام جویدن و گاز گرفتن
معروف ترین جنس ایمپلنت دندان کدام است؟
بیشتر ایمپلنت های دندان از فلز با کیفیتی به نام تیتانیوم ساخته می شوند. این فلز علاوه بر کیفیت بالا با بدن انسان سازگاری مناسبی دارد و می تواند برای این کار بسیار ایده آل باشد. تیتانیوم یک لایه ظریف بر روی سطح خود تولید می کند که از آن در برابر پوسیدگی محافظت می کند. این لایه در برابر اسید، ترکیبات نمک و اکسیژن مقاومت بالا دارد. علاوه بر این تیتانیوم ضد مغناطیسی بوده و هیچ گونه ضرری برای فرد ندارد. اصلی ترین دلیل استفاده از تیتانیوم این است که بدن انسان آن را به عنوان جسم خارجی پس نمی زند. تیتانیوم از سطوح مختلفی تشکیل شده است که شامل اسید H، اسپری پلاسما و پوشش هیدروکسی آپاتیت است. هیدروکسی آپاتیت ماده ای است که استخوان از آن ساخته می شود. این ماده در فرآیندی به نام اتصال زیستی به استخوان جوش می خورد.
انواع ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان مدل ریشه ای
این نوع از متداول ترین کاشت ایمپلنت دندان می باشد که برای افراد انجام می شود. نوع ریشه ای شکل در اصطلاح درون استخوانی یا درون ریشه ای نیز گفته می شود. ایمپلنت ریشه ای شکل مانند پیچ ضخیم یا مخروط است از طول و عرض مقاومی برخوردار است. برای رسیدن به نتیجه مطلوب در روش ایمپلنت ریشه ای ، نیاز به ایجاد عمق کافی در استخوان برای کاشتن پایه محکم است.
ایمپلنت دندان چارچوب راموس
این نوع را وقتی می توان انجام داد که استخوان فک پایین برای استفاده از ایمپلنت دندان ریشه ای شکل بسیار ضعیف باشد، یا اگر بخواهیم ایمپلنت ساب پریواستیل انجام بدهیم. این مدل دارای چارچوب راموس در گوشه عقب استخوان فک در دهان (یعنی نزدیک دندان های عقل) و نزدیک چانه قرار می گیرد. وقتی که در آن قسمت قرار گرفت و بافت اطراف آن بهبود یافت، یک میله فلزی ظریف در اطراف بالای لثه مشاهده خواهد شد. دندان های مصنوعی در ادامه به صورتی ساخته می شوند که متناسب با این میله باشند. این نوع ایمپلنت مناسب استخوان فک های ظریف و ضعیف تر می باشد.
چه افرادی نمی توانند ایمپلنت دندان انجام بدهند
- افراد سیگاری و هر نوع استعمال دخانیات دیگر
- بیمارانی که درحال شیمی درمانی و پرتو درمانی در سر و گردن می باشند
- افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده
- بیمارانی که اختلالات ایمنی بدن دارند یا داروهایی مصرف می کنند که این شرایط را به دنبال دارند
- کسانی که عفونت شدید در لثه و دهان دارند
روش کاشت ایمپلنت دندان چگونه صورت می پذیرد
در ابتدا برای شروع کاشت ایمپلنت دندان ، جراح یک برش در لثه بیمار ایجاد می کند و با این کار به استخوان فک دسترسی پیدا می کند. در ادامه دندان پزشک یک سوراخ در استخوان ایجاد کرده و پایه ایمپلنت را در استخوان جا سازی می کند. ممکن است جراح از عکسبرداری رادیولوژی استفاده کند. تا به این ترتیب اطمینان حاصل کند که ایمپلنت دندان به نحوه احسنت در محل قرار گرفته است. در آخر جراح محل برش زده لثه را بخیه می زند.
آیا می توان از پیوند استخوان بطور همزمان با کاشت ایمپلنت دندان استفاده کرد؟
در بیشتر مواقع کاشت یک ایمپلنت دندانی در۱ ساعت انجام می شود. بیمار در طول این مدت مقدار خیلی کمی احساس ناراحتی خواهند داشت . میزان حس ناراحتی و درد در این حالت بستگی به تحمل خود بیمار دارد ، اما معمولاً این درد از نظر بیماران نسبتاً خفیف و قابل تحمل بوده است. اگر ایمپلنت در دندان های جلو کاشته شود، دندان پزشک از دندان مصنوعی یا پل موقت استفاده می کند تا به این ترتیب دهان شما خالی از دندان های از بین رفته نباشد. قبل از شروع کار جراح با بیمار در مورد نظرات و انتخاب هایش صحبت خواهد کرد.
اقدامات بعد از ایمپلنت دندان به چه صورت می باشد
- بعد از عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان ، دندانپزشک زیبایی برای بیمار داروهای آنتی بیوتیک و مسکن تجویز می کند. مصرف این داروها به صورت منظم بسیار مهم می باشد زیرا این آنتی بیوتیک ها از عفونت های احتمالی در ناحیه جراحی شده جلوگیری می کنند.
- ترشحات دهان خود را با فشار بیرون نریزید
- برای آشامیدن مایعات از نی استفاده نکنید
- از استعمال دخانیات جدا خودداری کنید این کار ممکن است باعث خون ریزی در لثه شود. و مراحل بهبود را به تعویق بیندازد
- از غذاهای نرم مانند سوپ استفاده کنید، تا به این ترتیب از ایجاد آسیب به لثه ها جلوگیری نمایید
- از دستکاری کردن قسمت ایمپلنت دندان خودداری کنید ، و در هنگام تمیز کردن دهان سایر نقاط دهان خود تمیز کنید. دندان پزشک ممکن است برای شما یک دهان شویه آنتی باکتریال برای کمک به تمیز کردن دهان تجویز کند.
- در طول مدت ۷ تا ۱۰ روز بعد از عمل جراحی بیمار باید برای کشیدن بخیه ها به مطب پزشک مراجعه کند. بعد از کاشت ایمپلنت دندان در استخوان فک ممکن است به چند ماه زمان برای جوش خوردن به استخوان زمان احتیاج داشته باشد. این مدت معمولاً ۳ یا ۴ ماه در صورت کاشت دندان در فک پایین و ۵ یا ۶ ماه در صورت کاشت دندان در فک بالا است. در طول این دوره، سر آن معمولاً در زیر لثه پنهان باقی می ماند.
بعد از جوش خوردن ایمپلنت به استخوان چه اتفاقی می افتد
بعد از اینکه ایمپلنت ها به استخوان فک جوش خورد و کاملا ترمیم شد، بیمار برای رفتن به مرحله بعدی آماده خواهد بود. بعد از استفاده از داروی بی حسی موضعی، جراح یک برش کوچک در لثه می زند و به ایمپلنت دسترسی پیدا می کند. در این زمان جراح پیچ محافظ را از روی ایمپلنت برداشته و آن را با یک سر فلزی جایگزین می کند. این سر فلزی شبیه یک سیلندر فلزی کوچک است که در بالای لثه های بیمار و در محل دندان قرار می گیرد. به این ترتیب فضای مورد نظر برای درمان صحیح لثه در اطراف ایمپلنت محافظت می شود. در موارد بسیار کم، ایمپلنت دندان با استخوان به صورت مطلوب جوش نمی خورد.
اگر ایمپلنت به خوبی در استخوان جوش نخورد دندان پزشک چه اقداماتی را انجام خواهد داد؟
- خارج کردن آن و جایگزینی فوری آن با یک ایمپلنت که کمی پهن تر است.
- خارج کردن ایمپلنت از استخوان و استفاده از پیوند استخوان در ناحیه خالی ایجاد شده و فرصت دادن به ناحیه مورد نظر برای ترمیم در چند ماه بعد از دومین تلاش برای کاشت ایمپلنت دندان.
- ممکن است برخی دندان پزشکان از ایمپلنت های یک مرحله ای استفاده کنند. این ایمپلنت ها در استخوان فک قرار گرفته و سر آنها در دهان قابل مشاهده است. به همین خاطر احتیاجی به انجام عمل جراحی دوم و مجدد نیست. معمولاً لازم است که بیمار با دندان پزشک یا ایمپلنتولوژیست خود ۲ یا ۳ هفته بعد از عمل جراحی دوم برای آغاز فرآیند جایگذاری روکش، پل یا دندان بر روی آن مشورت کند.
برخی از مزیت های کاشت ایمپلنت دندان به شرح زیر است:
- طبیعی بودن ایمپلنت دندان:
به دلیل اینکه ایمپلنت دندان با جراحی داخل استخوان فک قرار می گیرد، احساس بیمار نسبت به آنها طبیعی تر از موقعی است که از دندان های مصنوعی استفاده می شود.
- راحتی ایمپلنت دندان:
برای بیمار جای هیچ گونه نگرانی درباره لغزش یا افتادن ایمپلنت دندان در دهان نیست،
- میل کردن غذا :
بیمار با استفاده از ایمپلنت دندان بهتر می تواند غذای خود را بجود. این موضوع در حالی است که جویدن غذا با دندان های مصنوعی معمولی و بطور خاص دندان های مصنوعی که به نحوه مناسب در دهان قرار نمی گیرند، دشوار است. علاوه بر این دندان مصنوعی فک بالا می تواند سقف دهان شما را بپوشاند و به این ترتیب امکان مزه کردن غذاها را کاهش دهد.
- اعتماد به نفس را بالا می برد:
به خاطر اینکه ایمپلنت ها بسیار شبیه دندان های طبیعی است، بیمار تفاوت کمتری نسبت به دندان های طبیعی احساس می کند. به این ترتیب به خاطر اینکه بیمار نگران مشکلات دندان مصنوعی یا توجه دیگران به دندان های از بین رفته خود نمی باشد، اعتماد به نفس بیمار افزایش خواهد یافت. دندان های مصنوعی عادی همچنین می توانند بر وضعیت صحبت کردن بیمار تاثیر داشته باشد و اعتماد به نفس بیمار را در زمان صحبت کردن کم کند.
عوارض و خطرات ایمپلنت دندان
هیچ عمل جراحی در دنیا بدون عوارض وجود ندارد . مشکلاتی که احتمال دارد در زمان عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان بوجود بیاید به شرح زیر است:
- خون ریزی دهان
خون ریزی به دلیل برش در پوست و لثه بیمار کاملا طبیعی بوده که در هنگام عمل با ساکشن مخصوص گرفته خواهد شود. و بعد از عمل کاشت نیز خیلی زود بر طرف می شود.
- عفونت در دندان ها
در صورتی که بیمار توصیه های دندان پزشک خود را به خوبی انجام ندهد.و داروهای تجویز شده را به موقع مصرف نکند احتمال عفونت در ناحیه عمل شده زیاد است.
- آسیب به اعصاب، سینوس ها
آسیب به اعصاب سینوس ها از جمله خطرات و عوارض کاشت ایمپلنت دندان می تواند باشد، در موقعی که ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان های پایین استفاده می شود، ممکن است دندان پزشک عصب هایی را که از فک رد می شوند را به خاطر سوراخ کردن استخوان فک دچار آسیب کند. این مشکل می تواند باعث ایجاد درد یا بی حسی شود. اما اگر در این حالت بیمار دچار بی حسی شود، این مشکل بخش پایین لب و گونه یا یک طرف زبان را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکل ممکن است تا زمان ترمیم اعصاب تا چند ماه ادامه داشته باشد. در برخی موارد ممکن است این مشکل همیشگی شود. در فک بالا، احتمال سوراخ شدن استخوان فک و وارد شدن این سوراخ به سینوس ها یا حفره بینی وجود دارد. این مشکل می تواند باعث ایجاد عفونت در قسمت مورد نظر شود. به منظور جلوگیری از بروز این اتفاق، عکس های رادیولوژی ویژه پیش از عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان از وضعیت دهان بیمار گرفته می شود، تا بتواند به جراح برای مشخص کردن محل دقیق عصب ها، سینوس ها و حفره بینی یاری کند. البته اگر دندان پزشک شما کاملا بر کار خود تسلط کافی داشته باشد هیچگاه این اتفاقات نخواهد افتاد.
کاندیدهای مناسب برای ایمپلنت
ایمپلنت (Implant) پین های باریکی می باشند که در درون لثه قرار می گیرند و از تیتانیوم خالصی ساخته می شود که با بدن نیز سازگار می باشد.البته استفاده از ایمپلنت برای تمامی افراد مناسب نیست.
افرادی که برخی از دندان های خود را از دست داده اند و برای جبران و جایگزینی دندان های خود می خواهند اقدام کنند چندین راه دارند:می توانید ار پروتز متحرک ، پروتز ثابت و یا ایمپلنت استفاده کنید.
افرادی برای ایمپلنت کاندید مناسب می باشند که دارای یک و یا چند دندان از دست رفته می باشند و این افراد در کل سلامت دندانی خوبی را ندارند.برخی از بیماری های لثه موجب می شوند که لثه و استخوان لثه تحلیل رود. افرادی که این بیماری ها را پشت سر گذاشته اند و مشکل دندانی شان از چند دندان پیچیده تر می باشد نیز نیاز به ایمپلنت خواهند داشت. و متخصصان و دندان پزشکان برای این افراد نیز می توانند لبخندی زیبا را به ارمغان بیاورند.
افراد در هر سنی که باشند می توانند برای انجام ایمپلنت اقدام کنند چرا که سن به هیچ وجه عامل محدود کننده ای در انجام ایمپلنت نمی باشد و افراد در هر سنی که باشند می توانند برای انجام ایمپلنت اقدام کنند، مگر اینکه مشکلی در سلامت عمومی فرد باشد که مانع از انجام برخی از خدمات پزشکی بشود.به همین دلیل همه افراد با رده های سنی مختلف از نوجوان تا افراد کهن سال ۹۰ ساله می توانند برای داشتن لبخندی زیبا به دندان پزشکی ها مراجعه کنند و از انجام ایمپلنت بهره ببرند.
حتی در مواردی که فرد دارای بیماری های پیشرفته در لثه خود می باشد و یا افرادی که استخوان فک آنها دچار تحلیل (آتروفی) شده نیز قابل درمان می باشند.چرا که در غالب مواقع این مسائل برای انجامایمپلنت مشکل یا محدودیتی ایجاد نمی کنند.اما در این افراد دوره درمان ایمپلنت به زمان بیشتری احتیاج خواهد داشت چرا که ابتدا باید برای رفع عفونت اقدام کرد و آسیب های به وجود آمده را رفع کرد.
در کل افرادی که قصد انجام ایمپلنت را دارند باید دارای شرایط کلی زیر باشند:
دارای لثه ای سالم،استخوان کافی در لثه برای جوش خوردن ایمپلنت و سلامت کلی بدن نیز باشند.برخی از افراد که استخوان لثه را به اندازه مطلوب ندارند نیز می توانند ایمپلنت را انجام دهند اما ابتدا باید با روش های متفاوت و به روز برای احیای استخوان فک این افراد اقدام شود.
در درمان ایمپلنت بیماران باید حتما با پزشک همکاری لازم را داشته باشند و در زمان های مشخص شده و به موقع به پزشک مراجعه کنند که روند درمان با مشکلی مواجه نشود و ویزیت دندان ها به موقع توسط پزشک انجام شود.همچنین بیمار باید از سطح بهداشتی مناسبی در مورد دندان ها و لثه برخوردار باشد، به همین دلیل استفاده روزانه از مسمواک و خمیردندان ضروری می باشد.